كشفی دیگر از خواص گیاهان دارویی؛
درمان بیماری انگلی كبد با عصاره بلوط
به گزارش دكتر ایزی تحقیقات مختلفی كه امروزه به صورت روز افزون روی تأثیرات گیاهان دارویی انجام می شود، به صورت مرتب ابعاد تازه ای را از قدرت شفابخش این گیاهان فاش می سازد. در تحقیقی كه در همین راستا انجام شده است، محققان كشور عصاره گیاه بلوط را برای كنترل یك بیماری انگلی مهم به كار گرفته اند.
به گزارش دكتر ایزی به نقل از ایسنا، "هیداتیدوزیس"، یكی از بیماری های خطرناك جهان است كه به واسطه مرحله لاروی كرم پهن انگلی به نام «اكینوكوكوس گرانولوزوس» در بافت ریه، كبد و حتی مغز ایجاد می شود.
این بیماری در اغلب نقاط دنیا ازجمله ایران دیده می شود و جوامع درگیر را ازنظر بهداشتی و اقتصادی محتمل خسارات زیادی می كند. سگ و سگ سانان میزبان نهایی انگل فوق محسوب شده و انسان بعنوان میزبان تصادفی، امكان دارد طی خوردن آب، سبزی ها و مواد غذایی آلوده به تخم انگل، مبتلا شود.
باآنكه فرم بالغ این انگل در میزبان اصلی، تهدیدكننده حیات نیست، اما لارو آن در میزبان واسط با ایجاد كیست در بافت های مختلف می تواند باعث بیماری شدید و حتی مرگ شود.
آغاز این بیماری به بیان متخصصان، علایم خاصی به همراه ندارد، اما با گذشت زمان و بسته به محل و اندازه كیست، علایم بالینی آن هم بروز می كند. در كیست های كوچك و غیر فعال، استفاده از داروهای خانواده بنزیمیدازول، راه كار درمانی مطلوبی است، اما در درمان كیست های بزرگ و فعال، جراحی بعنوان استراتژی ارجح به حساب می آید.
اما طی جراحی، امكان دارد پاره شدن كیست های ایجادشده توسط این بیماری انگلی، خود باعث ایجاد آلودگی های جدید و درگیری ارگان های مجاور شود. بنابراین در زمان جراحی، از مواد شیمیایی خاصی مثل نمك هایپرتونیك ۲۰ درصد، نقره نیترات و فرمالین با هدف كاهش خطر انتشار محتویات كیست ها استفاده می شود كه خود خالی از خطر نیستند.
برای حل این مشكل، محققانی از دانشگاه علوم پزشكی لرستان و دانشگاه علوم پزشكی بم، پژوهشی را انجام داده اند كه در آن عصاره گیاه بلوط برای اولین بار بعنوان یك ماده گیاهی و طبیعی به منظور كاهش اثر محتویات كیست های فوق ضمن جراحی مورد استفاده قرار گرفته است.
محققان فوق برای انجام این مطالعه پژوهشی، نمونه كبد گوسفندان آلوده به كیست هیداتید را از كشتارگاه شهرستان خرم آباد جمع آوری كرده و بعد از جداسازی انگل از محتویات كیست ها، تاثیر غلظت های مختلف عصاره گیاه بلوط را روی آنها در شرایط آزمایشگاهی بررسی كردند.
نتایج این آزمایش ها نشان داد كه عصاره گیاه بلوط به خوبی می تواند شكل اولیه انگل های تولیدكننده بیماری هیداتیدوزیس را كه اصطلاحاً «پروتواسكولكس» نامیده می شوند، كنترل كرده و از بین ببرد.
به قول صدیقه ندری، محقق گروه جراحی دانشگاه علوم پزشكی لرستان و همكارش، «نتـایج بررسی های ما نشان داد عصاره گیاه بلوط در غلظت ۱۰۰۰ گرم بر لیتر می تواند تنها بعد از ۵ دقیقه، پروتواسكولكس های موجود در ظروف آزمایشی را به صورت كامل نابود كند. این نتایج در غلظت ۵۰۰ گرم بر لیتر هم در مدت ۱۰ دقیقه بدست آمد. البته ادامه بررسی ها نشان داد كه این عصاره در همان دو غلظت ذكرشده، برای از بین بردن كامل پروتواسكولكس ها مستقیماً روی بافت كبد، به مدت زمان بیشتری یعنی ۱۰ و ۲۵ دقیقه نیاز دارد».
طبق اظهار محققان فوق، بر مبنای اسـتانداردهای جهـانی، از مهم ترین خصوصیت های یك پروتواسكولكس كش خوب می توان بـه كـارایی بالا در دوز های پایین، تاثیر بیشتر در زمان های كوتـاه، پایـداری بـالا در حضـور مـایع كیسـت، دسترسـی بـالا و همینطور سمیت پایین آن برای بدن انسان اشاره نمود.
ندری و هفت همكار دیگرش بعنوان مجریان این پژوهش، اعتقاد دارند: «نتایج مطالعه ما همانند دیگر مطالعات انجام شده، از آن حكایت می كند كه گیاهان دارویی بعنوان منبـع باارزش و مفیدی برای درمان طیف وسیعی از بیماری ها ازجمله بیماری های عفونی محسوب می شوند. در این راستا، نتایج این مطالعه مبین آن است كـه عصـاره گیـاه بلوط دارای اثرات ضد پروتواسكولكسـی قابل توجهی چه در شرایط ظروف آزمایشگاهی و چه در روی بافت موردنظر است. ازاین رو می توان بـا انجام آزمایش های تكمیلی، از آن بعنوان داروی جـایگزین جدیدی در هنگام جراحی بیماری كیست هیداتید استفاده كرد».
پژوهشگران فوق، یافته های علمی خویش را در چارچوب یك مقاله علمی پژوهشی در فصل نامه «یافته» متعلق به دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی لرستان به چاپ رسانده اند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب